Önsöz

Ölçme aracı geliştirme, insan davranışlarını, tutumlarını ve becerilerini anlamanın temel taşlarından biridir. Eğitimden psikolojiye, sosyal bilimlerden sağlık bilimlerine kadar birçok alanda güvenilir ve geçerli ölçme araçları geliştirmek, kritik kararların alınmasını kolaylaştırır ve bilimsel çalışmalara derinlik kazandırır. “R ile Psikometri”, ölçme aracı geliştirme sürecine dair zorlukları aşmak isteyen araştırmacı ve uygulayıcılara kılavuzluk etmeyi amaçlayan kapsamlı bir kaynak olarak tasarlanmıştır. Kitap, ölçme süreçlerine dair teorik temelleri ve ileri düzey uygulamaları bir araya getirerek okuyuculara hem bilgi hem de beceri kazandırmayı hedeflemektedir. İlk bölümde, ölçme araçlarının seçimi, geliştirilmesi ve uyarlanması sürecine ışık tutulmakta, bu süreçlerin adımları net bir şekilde açıklanmaktadır. Klasik Test Kuramı (KTK) ile başlayan teorik yolculuk, güvenirlik ve geçerlik gibi ölçme araçlarının temel yapı taşlarını ele alarak derinleşmektedir.

Devamında, ölçme kuramlarının ileri yaklaşımları detaylı bir şekilde incelenmektedir. Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA), yapı geçerliğini değerlendirmek için güçlü bir araç olarak ele alınırken; Genellenebilirlik Kuramı (GK), ölçme hatalarını daha kapsamlı bir çerçevede analiz etme olanağı sunmaktadır.

Modern test kuramlarına yönelik bölümlerde, Madde Tepki Kuramı (MTK) ve onun özel bir hali olan Rasch Modeli üzerine kapsamlı analizler yer almaktadır. Çok Kategorili MTK Modelleri ve Çok Boyutlu MTK, karmaşık yapıların ölçülmesinde yol gösterici bir rehber sunarken; Değişen Madde Fonksiyonu (DMF), ölçme araçlarının adilliğini değerlendirmek için kritik bir bakış açısı sağlamaktadır. Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Test Eşitleme bölümlerinin de kitaba dahil edilmesi kısa bir süre içinde planlanmaktadır. Kitabın en dikkat çekici özelliklerinden biri, her bir yöntemin R programlama dili ile uygulanabilir örneklerle desteklenmesidir. Bu sayede okuyucular, teorik bilgilerini pratiğe dökerek analitik becerilerini geliştirme fırsatı yakalayacaklardır.

Bilimsel doğrulukla harmanlanmış bu rehber, ölçme aracı geliştirme sürecinde karşılaşılan her türlü soruya yanıt sunmayı hedeflemektedir. “R ile Psikometri” kitabının, hem teorik temelleri öğrenmek isteyen akademisyenlere hem de uygulamaya yönelik pratik arayan araştırmacılara rehberlik etmesini dileriz.

Dr. Neşe Güler

Dr. Burcu Atar

Dr. Kübra Atalay Kabasakal